Voor de vijfde keer sinds 2018 houdt Stadsherstel Amsterdam met Surinameliefhebbers, onder wie curator Myra Winter, een benefiet voor behoud van Surinaams erfgoed. Ook dit jaar is een gevarieerd programma samengesteld met een verkoopexpositie, een wandeling en lezingen, waaronder een van schrijfster Cynthia McLeod.
De benefietactiviteiten, Suriname Maanden gedoopt, lopen van 5 juni tot en met 26 juli 2024. thema is (Wereld) erfgoed en archeologie. De voordrachten en de verkoopexpositie zijn in de Amstelkerk (Amstelveld 10. Daar ook is het start- en eindpunt van de wandeling. Naast de Amstelkerk worden in het Stadsherstelwinkeltje aan de Reguliersgracht 67 Surinaamse artikelen en kunst verkocht.
Stadsherstel Suriname
In 2011 is Stadsherstel Suriname opgericht naar voorbeeld van Stadsherstel Amsterdam; sindsdien zijn in Paramaribo vijf panden gered en gerestaureerd. Het eerste was Julianastraat 56, een van de laatste authentieke Surinaamse houten huizen aan deze straat. gebouwd door eigenaar en timmerman Lourens Berkenveld. Daarna volgden Costerstraat 62, ooit een koffiebranderij, nu nieuw leven ingeblazen door Coffee Mama, Prinsessestraat 43, Zwartenhovenbrugstraat 116 en Prinsessestraat 47.
Prinsessestraat 43 behoort tot de overgebleven voorbeelden van een volkshuisvesting woning. Tegenwoordig is er het Koto Museum gevestigd.
Twee goede doelen
De opbrengst van de Suriname Maanden 2024 gaat naar twee goede doelen:
- Het Elisabeth SamsonHuis van Cynthia McLeod. ‘Elisabeth Samson De Vrije Negerin’, een van de boeken van McLeod, speelt zich deels af in dit pand;
- Een zesde door Stadsherstel Suriname aan te kopen en daarna te restaureren monumentale pand.
Wandeling
De wandeling voert langs Amsterdamse panden met een Surinaamse geschiedenis. Halverwege kan met een museumjaarkaart gratis een bezoek worden gebracht aan het Amsterdam Pipe Museum. Dat verzorgt ook een van de lezingen en is opgenomen in de expositie met informatie over de Goudse pijp die in Suriname veelvuldig gevonden wordt bij archeologisch onderzoek.
Verkoopexpositie
De verkoopexpositie heeft de titel ‘Dwalen met een deken van herinneringen’ gekregen. Het is een zin ontleend uit een gedicht van Jit Narain, pseudoniem van Djietnarainsingh Baldewsingh. De dichter overleed begin dit jaar in Paramaribo.
Curator Myra Winter heeft een indrukwekkende groepstentoonstelling samengesteld. De Surinaams gerelateerde kunstenaars van dit jaar zijn Djon Louis Seedorf, Razia Barsatie, Nishal Hindori, Neil Fortune, Glenn Kallasingh, Ursula Neubauer, Dan Ernst, Cary Speksnijder en Chequita Nahar. In de expositie zijn ook nieuwe werken opgenomen. Sommige zijn speciaal voor de expositie gemaakt in het thema (Wereld) erfgoed en archeologie.
Zo heeft Cary Speksnijder, partner van Dan Ernst, nieuwe werken van al door Ernst gecreëerde kleine stukken keramiek en scherven gemaakt. Van Chequita Nahar wordt een halssieraad tentoongesteld waarin ze pijpenkopjes heeft verwerkt.
Neil Fortune maakte een serie werken waarin bouwmaterialen centraal staan; duurzaamheid versus vergankelijkheid, verleden versus heden. Djon Louis Seedorf tenslotte toont werk waarbij hij zich heeft laten inspireren door het verhaal van het gevonden schervenwrak dat vanuit Amsterdam op weg was naar Suriname.
Over het wrak gaat de lezing van 15 juli. Seedorf associeerde het verhaal met de wording van het Brokopondostuwmeer in Suriname. Dat gebied is ontstaan doordat dorpen onderwater zijn gezet; nog altijd steken de takken van de bomen boven het water uit. De familie van de kunstenaar komt uit een dorp in dit gebied; Berg en Dal.
Etalage-veiling
Stadsherstel heeft een paar kunstwerken/gebruiksgoederen van een relatie gekregen om te veilen voor behoud van Surinaams erfgoed. Ze kunnen bekeken worden in de etalage van het Stadsherstel Winkeltje tijdens de lezingen, en op de website. Daar ook is te zien wat het hoogste bod tot dan toe is.
Vier maandagavondlezingen
Lezing 1: 17 juni. Jodensavanne en Elisabeth SamsonHuis, Cynthia McLeod
Over de komst van Joodse kolonisten naar Suriname, het begin van het stadje Jodensavanne en hoe de Joden een belangrijke groep werden in die Surinaamse koloniale gemeenschap. Ook vertelt McLeod over de voortgang van haar Elisabeth SamsonHuis.
Lezing 2: 24 juni. Goudse pijpen in Surinaamse grond, Benedict Goes/Amsterdam Pipe Museum
Over de Goudse pijp en hoe deze in Suriname kwam. Maar ook wie rookten ze? Wellicht geeft een groep fragmenten van witte kleipijpen die 50 jaar geleden in Suriname zijn gevonden antwoord. Ze zijn tijdens de voordracht te zien.
Lezing 3: 8 juli. Suikerraffinage en archeologische resten in Amsterdamse bodem, archeoloog Jorgen Veerkamp Aan de Overtoom is een aardewerkfabriek gevonden die suikerpotten maakte. Bij de verwezenlijking van de Noord- Zuidlijn zijn scherven van suikerpotten en trechters aangetroffen en op de Wallen was de suikerbakkerij ’t Moriaans Hooft’. Alle hebben een link met het ‘Witte Goud’ uit Suriname. Naar de drie projecten deed Veerkamp archeologisch onderzoek
Lezing 4: 15 juli De schatten van het Schervenwrak, duiker Carl van Dijk Een schip vol scherven en spullen om een plantage in waarschijnlijk Suriname mee op te bouwen. Dit trof onder anderen Carl van Dijk van duikclub Texel in 2005 aan in de Waddenzee. De duikers gaven het wrak de toepasselijke naam Schervenwrak.
Op www.stadsherstel.nl/suriname is meer te vinden over de activiteiten. De verkoopexpositie is op werkdagen gratis te bezoeken in de Amstelkerk, Amstelveld 10, Amsterdam. Daar is dan ook de wandeling verkrijgbaar.
Foto: Djon Louis Seedorf, Vergezicht in de herinnering Acryl op hout (2024).