In de middeleeuwse kerk van Noordbroek worden de indrukwekkende gewelf- en muurschilderingen in opdracht van de Groninger Kerken gerestaureerd. Steigers vullen het koor van het gebedshuis. Wie er bovenop staat, bevindt zich oog in oog met een prachtige voorstelling van hemel en hel.
Meesterwerk
De imposante kruiskerk van Noordbroek, gebouwd in de vroege 14e eeuw, wordt niet zelden geduid als de ‘Sixtijnse kapel van het noorden’. Dit vanwege de rijke muur- en gewelfschilderingen die dateren uit minstens twee historische perioden.
De oudste schilderingen, vermoedelijk uit de bouwtijd rond 1350, bestaan uit zeldzaam vroege fragmenten. Een tweede reeks, uit de late 15e eeuw, kenmerkt zich door verfijnde figuratieve schilderingen. Beide periodes zijn zorgvuldig geconserveerd en vormen samen een harmonieus geheel. Bijna 50 jaar na hun herontdekking verkeren de schilderingen in een staat die een grondige restauratie noodzakelijk maakt. Veel muurschilderingen bladderen af, en ook de gewelfschilderingen vertonen zorgwekkende beschadigingen.
“Verval gaat nooit vanzelf over; onthechte pleister- en verflagen worden vaak pas zichtbaar wanneer het al te laat is, met risico op blijvend verlies. Ook aardbevingsschade, zichtbaar in scheuren, heeft zijn tol geëist”, weet Christiaan Velvis, bouwkundige van de Groninger Kerken
Plan uitvoering
Voor de restauratie van de muur- en gewelfschilderingen is onder leiding van DAAD-restauratiearchitecten een restauratieplan opgesteld door schilderrestauratoren Bouwhuis en Journee. Daarbij ligt de focus op het herstel van de kwetsbare schilderingen, waarbij afbladderende verf wordt geconsolideerd en beschadigde delen nauwkeurig worden gerestaureerd.
Doordachte aanpak is volgens de Groninger Kerken essentieel om de historische waarde van de schilderingen te behouden. De bouwkundige ingrepen worden uitgevoerd door Bouwmaatschappij Vuurboom uit Valthermond, in samenwerking met Oudman Stukadoors en Bouwservice Boonstra.
Foto: De restauratie is mede mogelijk gemaakt door de provincie Groningen, de gemeente Midden-Groningen en het Fonds Eemsmond (foto Johan Vegter).